‘‘อกมฺมกามา อลสา, สาทุกามา มหคฺฆสา;

อาโลปปิณฺฑทาตาโร, ปฏิคฺคเห ปริภาสิมฺหเส [ปริภาสิตา (สฺยา. ก.)]ฯ

[398]

‘‘เต ฆรา ตา จ ทาสิโย, ตาเนวาภรณานิ โน;

เต อญฺเญ ปริจาเรนฺติ, มยํ ทุกฺขสฺส ภาคิโนฯ

[399]

‘‘เวณี วา อวญฺญา โหนฺติ, รถการี จ ทุพฺภิกา;

จณฺฑาลี กปณา โหนฺติ, กปฺปกา [นฺหาปิกา (สี.)] จ ปุนปฺปุนํฯ

[400]

‘‘ยานิ ยานิ นิหีนานิ, กุลานิ กปณานิ จ;

เตสุ เตสฺเวว ชายนฺติ, เอสา มจฺฉริโน คติฯ

[401]

‘‘ปุพฺเพ จ กตกลฺยาณา, ทายกา วีตมจฺฉรา;

สคฺคํ เต ปริปูเรนฺติ, โอภาเสนฺติ จ นนฺทนํฯ

[402]

‘‘เวชยนฺเต จ ปาสาเท, รมิตฺวา กามกามิโน;

อุจฺจากุเลสุ ชายนฺติ, สโภเคสุ ตโต จุตาฯ

[403]

‘‘กูฏาคาเร จ ปาสาเท, ปลฺลงฺเก โคนกตฺถเต;

พีชิตงฺคา [วีชิตงฺคา (สี. สฺยา.)] โมรหตฺเถหิ, กุเล ชาตา ยสสฺสิโนฯ

[404]

‘‘องฺกโต องฺกํ คจฺฉนฺติ, มาลธารี อลงฺกตา;

ธาติโย อุปติฏฺฐนฺติ, สายํ ปาตํ สุเขสิโนฯ

[405]

‘‘นยิทํ อกตปุญฺญานํ, กตปุญฺญานเมวิทํ;

อโสกํ นนฺทนํ รมฺมํ, ติทสานํ มหาวนํฯ

[406]

‘‘สุขํ อกตปุญฺญานํ, อิธ นตฺถิ ปรตฺถ จ;

สุขญฺจ กตปุญฺญานํ, อิธ เจว ปรตฺถ จฯ

[407]

‘‘เตสํ สหพฺยกามานํ, กตฺตพฺพํ กุสลํ พหุํ;

กตปุญฺญา หิ โมทนฺติ, สคฺเค โภคสมงฺคิโน’’ติฯ

อภิชฺชมานเปตวตฺถุ ปฐมํฯ

2. สาณวาสีเถรเปตวตฺถุ

[408]

กุณฺฑินาคริโย เถโร, สาณวาสิ [สานุวาสิ (สี.), สานวาสิ (สฺยา.)] นิวาสิโก;

โปฏฺฐปาโทติ นาเมน, สมโณ ภาวิตินฺทฺริโยฯ

[409]

ตสฺส มาตา ปิตา ภาตา, ทุคฺคตา ยมโลกิกา;

ปาปกมฺมํ กริตฺวาน, เปตโลกํ อิโต คตาฯ

[410]

เต ทุคฺคตา สูจิกฏฺฏา, กิลนฺตา นคฺคิโน กิสา;

อุตฺตสนฺตา [โอตฺตปฺปนฺตา (สฺยา. ก.)] มหตฺตาสา [มหาตาสา (สี.)], น ทสฺเสนฺติ กุรูริโน [กุรุทฺทิโน (ก.)]ฯ

[411]

ตสฺส ภาตา วิตริตฺวา, นคฺโค เอกปเถกโก;

จตุกุณฺฑิโก ภวิตฺวาน, เถรสฺส ทสฺสยีตุมํฯ

[412]

เถโร จามนสิกตฺวา, ตุณฺหีภูโต อติกฺกมิ;

โส จ วิญฺญาปยี เถรํ, ‘ภาตา เปตคโต อหํ’ฯ

[413]

‘‘มาตา ปิตา จ เต ภนฺเต, ทุคฺคตา ยมโลกิกา;

ปาปกมฺมํ กริตฺวาน, เปตโลกํ อิโต คตาฯ

[414]

‘‘เต ทุคฺคตา สูจิกฏฺฏา, กิลนฺตา นคฺคิโน กิสา;

อุตฺตสนฺตา มหตฺตาสา, น ทสฺเสนฺติ กุรูริโนฯ

[415]

‘‘อนุกมฺปสฺสุ การุณิโก, ทตฺวา อนฺวาทิสาหิ โน;

ตว ทินฺเนน ทาเนน, ยาเปสฺสนฺติ กุรูริโน’’ติฯ

[416]

เถโร จริตฺวา ปิณฺฑาย, ภิกฺขู อญฺเญ จ ทฺวาทส;

เอกชฺฌํ สนฺนิปติํสุ, ภตฺตวิสฺสคฺคการณาฯ

[417]

เถโร สพฺเพว เต อาห, ‘‘ยถาลทฺธํ ททาถ เม;

สงฺฆภตฺตํ กริสฺสามิ, อนุกมฺปาย ญาตินํ’’ฯ

[418]

นิยฺยาทยิํสุ เถรสฺส, เถโร สงฺฆํ นิมนฺตยิ;

ทตฺวา อนฺวาทิสิ เถโร, มาตุ ปิตุ จ ภาตุโน;

‘‘อิทํ เม ญาตีนํ โหตุ, สุขิตา โหนฺตุ ญาตโย’’ฯ

[419]

สมนนฺตรานุทฺทิฏฺเฐ, โภชนํ อุทปชฺชถ;

สุจิํ ปณีตํ สมฺปนฺนํ, อเนกรสพฺยญฺชนํฯ

[420]

ตโต อุทฺทสฺสยี [อุทฺทิสยี (สี. ก.), อุทฺทิสฺสติ (สฺยา. ก.)] ภาตา, วณฺณวา พลวา สุขี;

‘‘ปหูตํ โภชนํ ภนฺเต, ปสฺส นคฺคามฺหเส มยํ;

ตถา ภนฺเต ปรกฺกม, ยถา วตฺถํ ลภามเส’’ติฯ

[421]

เถโร สงฺการกูฏมฺหา, อุจฺจินิตฺวาน นนฺตเก;

ปิโลติกํ ปฏํ กตฺวา, สงฺเฆ จาตุทฺทิเส อทาฯ

[422]

ทตฺวา อนฺวาทิสี เถโร, มาตุ ปิตุ จ ภาตุโน;

‘‘อิทํ เม ญาตีนํ โหตุ, สุขิตา โหนฺตุ ญาตโย’’ฯ

[423]

สมนนฺตรานุทฺทิฏฺเฐ, วตฺถานิ อุทปชฺชิสุํ;

ตโต สุวตฺถวสโน, เถรสฺส ทสฺสยีตุมํฯ

[424]

‘‘ยาวตา นนฺทราชสฺส, วิชิตสฺมิํ ปฏิจฺฉทา;

ตโต พหุตรา ภนฺเต, วตฺถานจฺฉาทนานิ โนฯ

[425]

‘‘โกเสยฺยกมฺพลียานิ, โขม กปฺปาสิกานิ จ;

วิปุลา จ มหคฺฆา จ, เตปากาเสวลมฺพเรฯ

[426]

‘‘เต มยํ ปริทหาม, ยํ ยํ หิ มนโส ปิยํ;

ตถา ภนฺเต ปรกฺกม, ยถา เคหํ ลภามเส’’ติฯ

[427]

เถโร ปณฺณกุฏิํ กตฺวา, สงฺเฆ จาตุทฺทิเส อทา;

ทตฺวา อนฺวาทิสี เถโร, มาตุ ปิตุ จ ภาตุโน;

‘‘อิทํ เม ญาตีนํ โหตุ, สุขิตา โหนฺตุ ญาตโย’’ฯ

[428]

สมนนฺตรานุทฺทิฏฺเฐ , ฆรานิ อุทปชฺชิสุํ;

กูฏาคารนิเวสนา, วิภตฺตา ภาคโส มิตาฯ

[429]

‘‘น มนุสฺเสสุ อีทิสา, ยาทิสา โน ฆรา อิธ;

อปิ ทิพฺเพสุ ยาทิสา, ตาทิสา โน ฆรา อิธฯ

[430]

‘‘ททฺทลฺลมานา อาเภนฺติ [อาภนฺติ (ก.)], สมนฺตา จตุโร ทิสา;

‘ตถา ภนฺเต ปรกฺกม, ยถา ปานียํ ลภามเส’’ติฯ

[431]

เถโร กรณํ [กรกํ (สี. สฺยา. ปี.)] ปูเรตฺวา, สงฺเฆ จาตุทฺทิเส อทา;

ทตฺวา อนฺวาทิสี เถโร, มาตุ ปิตุ จ ภาตุโน;

‘‘อิทํ เม ญาตีนํ โหตุ, สุขิตา โหนฺตุ ญาตโย’ฯ

[432]

สมนนฺตรานุทฺทิฏฺเฐ, ปานียํ อุทปชฺชถ;

คมฺภีรา จตุรสฺสา จ, โปกฺขรญฺโญ สุนิมฺมิตาฯ

[433]

สีโตทิกา สุปฺปติตฺถา, สีตา อปฺปฏิคนฺธิยา;

ปทุมุปฺปลสญฺฉนฺนา, วาริกิญฺชกฺขปูริตาฯ

[434]

ตตฺถ นฺหตฺวา ปิวิตฺวา จ, เถรสฺส ปฏิทสฺสยุํ;

‘‘ปหูตํ ปานียํ ภนฺเต, ปาทา ทุกฺขา ผลนฺติ โน’’ฯ

[435]

‘‘อาหิณฺฑมานา ขญฺชาม, สกฺขเร กุสกณฺฏเก;

‘ตถา ภนฺเต ปรกฺกม, ยถา ยานํ ลภามเส’’’ติฯ

[436]

เถโร สิปาฏิกํ ลทฺธา, สงฺเฆ จาตุทฺทิเส อทา;

ทตฺวา อนฺวาทิสี เถโร, มาตุ ปิตุ จ ภาตุโน;

‘‘อิทํ เม ญาตีนํ โหตุ, สุขิตา โหนฺตุ ญาตโย’’ฯ

[437]

สมนนฺตรานุทฺทิฏฺเฐ , เปตา รเถน มาคมุํ;

‘‘อนุกมฺปิตมฺห ภทนฺเต, ภตฺเตนจฺฉาทเนน จฯ

[438]

‘‘ฆเรน ปานียทาเนน, ยานทาเนน จูภยํ;

มุนิํ การุณิกํ โลเก, ภนฺเต วนฺทิตุมาคตา’’ติฯ

สาณวาสีเถรเปตวตฺถุ ทุติยํฯ

3. รถการเปติวตฺถุ

[439]

‘‘เวฬุริยถมฺภํ รุจิรํ ปภสฺสรํ, วิมานมารุยฺห อเนกจิตฺตํ;

ตตฺถจฺฉสิ เทวิ มหานุภาเว, ปถทฺธนิ [สมนฺตโต (ก.)] ปนฺนรเสว จนฺโทฯ

[440]

‘‘วณฺโณ จ เต กนกสฺส สนฺนิโภ, อุตฺตตฺตรูโป ภุส ทสฺสเนยฺโย;

ปลฺลงฺกเสฏฺเฐ อตุเล นิสินฺนา, เอกา ตุวํ นตฺถิ จ ตุยฺห สามิโกฯ

[441]

‘‘อิมา จ เต โปกฺขรณี สมนฺตา, ปหูตมลฺยา [ปหูตมาลา (สี. สฺยา.)] พหุปุณฺฑรีกา;

สุวณฺณจุณฺเณหิ สมนฺตโมตฺถตา, น ตตฺถ ปงฺโก ปณโก จ วิชฺชติฯ

[442]